Een onderwerp dat de laatste jaren steeds meer aandacht krijgt, is de impact van het ruitergewicht op het welzijn van het paard. Als hippische ondernemer is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de gevolgen van een te zware ruiter voor een paard en hoe je dit kunt voorkomen.
Effect te zwaar ruitergewicht
Een paard is van nature gebouwd om aanzienlijke hoeveelheden gewicht te dragen, maar dit heeft zijn grenzen. Wanneer een paard te veel gewicht moet dragen, kan dit leiden tot fysieke en psychologische problemen. Fysiek gezien kan een te zwaar ruitergewicht leiden tot rug- en/of gewrichtsproblemen en zelfs kreupelheid. De druk op de wervelkolom van het paard kan ernstige schade veroorzaken aan de rugspieren en pezen. Wat op zijn beurt de bewegingsvrijheid en het comfort van het paard aanzienlijk vermindert.
Daarnaast kan het paard mentaal onder druk komen te staan. Paarden die constant met te veel gewicht worden belast, kunnen stress en angst ontwikkelen, wat hun algehele welzijn en prestaties negatief beïnvloedt. Een gestrest of ongemakkelijk paard is minder geneigd om goed te presteren, wat niet alleen schadelijk is voor het dier, maar ook voor de ruiter en de algehele reputatie van jouw onderneming.
Wat zijn de richtlijnen voor ruitergewicht?
De algemene vuistregel die vaak wordt aangehouden is dat het gewicht van de ruiter inclusief uitrusting niet meer dan 15 tot 20 procent van het lichaamsgewicht van het paard mag bedragen. Dit betekent dat een paard van 500 kilogram een ruiter en uitrusting kan dragen die samen ongeveer 75-100 kilogram wegen. Het is wel belangrijk om te beseffen dat dit slechts een richtlijn is en dat elk paard individueel beoordeeld moet worden.
Factoren zoals de leeftijd, gezondheid, en conditie van het paard spelen een grote rol in hoeveel gewicht een paard veilig kan dragen. Een jong, sterk en gezond paard kan meer gewicht dragen dan een ouder paard met gewrichtsproblemen of een zwakke rug. Ook de fitheid en rijvaardigheid van de ruiter zelf zijn van belang. Een ervaren ruiter kan zijn gewicht beter verdelen en het paard minder belasten dan een minder ervaren ruiter.
Op de weegschaal
Bij Manege de Prinsenbankhoeve werken ze al zo’n vijf jaar met een maximaal ruitergewicht. “We merkten regelmatig dat paarden kreupel waren nadat er een wat zwaardere ruiter op had gereden. Op een gegeven moment besloten we dat dit niet langer zo kon doorgaan en hebben we een maximumgewicht ingesteld. Bij ons is het maximumgewicht voor een paard 90 kilo. Iedereen boven de zestien moet twee keer per jaar op de weegschaal voor een weegmoment. Hiervoor gebruiken we een gekleurde weegschaal. Onze paarden en pony’s zijn in verschillende kleuren ingedeeld. Op basis daarvan bepalen we wie op welk paard mag rijden. Bij de ruiters onder de 16 die op pony’s rijden schatten we dit zelf in. Door deze aanpak zijn veel ruiters zich bewuster geworden van hun eigen gewicht, maar ook het welzijn van het paard.”
Vanuit het oogpunt van fysiotherapeut
Ingrid van Stable Fysio heeft uitgebreide kennis over de fysieke gezondheid van paarden. “Het is zeker niet goed voor een paard om iemand die te zwaar is op zijn rug te laten rijden. Toch draait het vooral om de kwaliteit van het rijden. Iemand van 65 kilo die niet goed kan rijden, zit het paard waarschijnlijk meer in de weg dan iemand van 85 kilo die wél goed met de beweging van het paard kan meegaan. Verder hangt het natuurlijk af van de conditie van het paard hoeveel last het heeft van een beginnende of te zware ruiter. Een sterker paard met een goede rompstabiliteit zal hier vanzelfsprekend minder last van hebben dan een kleiner en zwakker paard.
Daarnaast is het ook belangrijk dat een ruiter soepel is en geen fysieke beperkingen heeft. Als je ergens last van hebt, is het meestal niet verstandig om te gaan rijden, omdat dit altijd de beweeglijkheid van het paard beïnvloedt. Ook voor manegeruiters is het belangrijk bewuster te worden van welke invloed hun beweging heeft op die van het paard. Betere educatie en ook lessen naast het paard zouden hier goed bij helpen.”
