De troonrede laat dit jaar treffende woorden van de koning zien. Als hij eraan refereert wat je kunt bereiken met talent, hard werken en volhouden, beschrijft hij niet alleen de Nederlandse sporters, maar ook de wijze waarop hippische ondernemers in het leven staan. Het goede nieuws is dat er voor het komende jaar geen bezuinigingen zijn op de sportbegroting van het ministerie van VWS, maar er zijn wel veel andere wijzigingen te melden.
Ook positief is dat het kabinet duidelijk erkend dat de opeenstapeling van steeds weer nieuwe regelgeving misschien wel het grootst in de landbouw en visserij is. Het kabinet wil af van het gepolariseerde beeld dat voedselproductie en biodiversiteit in alles tegenover elkaar staan. Er is waardering voor het feit dat Nederlandse boeren tot de meest efficiënte ter wereld behoren.
Het regeerprogramma focust zich in het bijzonder op de mestcrisis, waarover ABAB het artikel Voorstel aanpak mestmarkt vanaf 1 januari 2025 schreef.
Geen belastingverhoging op sport in 2025
Helaas zijn daarmee de zorgen voor de sport niet verdwenen. De plannen uit het hoofdlijnenakkoord van dit kabinet, met name van het ministerie van Financiën, hebben immers grote financiële gevolgen voor de sport, zowel de topsport als de breedtesport.
Het kabinet verhoogt de btw op sport van 9 naar 21 procent vanaf 2026, met uitzondering van sportverenigingen. Dat raakt 7 miljoen sporters direct in de portemonnee, omdat de tarieven voor sportscholen, zwembaden en ijsbanen omhoog zullen gaan.
Ook de verhoging van de kansspelbelasting zal ingrijpende gevolgen hebben voor de loterij-afdracht aan de sport. NOC*NSF vreest dat de verhoging – gefaseerd van 30,5% naar 37,8 procent in 2026 – een gat zal slaan in de basisfinanciering van de georganiseerde sport.
Verder kondigt het kabinet de overheveling van gemeentelijke sportsubsidies (Specifieke Uitkeringen, SPUK’s) naar het gemeentefonds aan. Wat de gevolgen voor de lokale sport precies zullen zijn, is nog niet duidelijk. Wel is al een korting van 10 procent vanaf 2026 in de begroting opgenomen. Deze financiële plannen betekenen een aderlating voor de sport van tientallen miljoenen per jaar, vanaf 2026. Dat gaat iedereen die sport – bij een vereniging of op de sportschool – voelen.
Heel bezorgd
Juist over deze financiële maatregelen is algemeen directeur van NOC*NSF Marc van den Tweel heel bezorgd: “We zien dat dit kabinet echt hart heeft voor de sport. Maar deze financiële plannen betekenen een aderlating voor de sport van tientallen miljoenen per jaar, vanaf 2026. Dat gaat iedereen die sport – bij een vereniging of op de sportschool – voelen.”
“We moeten alles op alles zetten om sport toegankelijk én betaalbaar te houden voor iedereen. Het kabinet heeft als uitgangspunt: kijken wat wèl kan. Die handschoen pakken wij graag op. We gaan de komende periode graag in gesprek met het kabinet en de Tweede Kamer.” Lees hier ook het hele artikel hierover van NOC*NSF.
Meten is weten
Het kabinet zet nu echt stappen naar doelsturing, waarbij de daadwerkelijke staat van de natuur en gemeten uitstootcijfers leidend worden in het beleid. Dat betekent dat het aan boeren zelf is hoe zij de gestelde doelen willen bereiken. De overheid ontwikkelt een, op termijn afrekenbare, stoffenbalans voor verschillende thema’s, broeikasgassen, stikstof en water.
Geen gedwongen bedrijfsbeëindiging
Er vindt geen gedwongen bedrijfsbeëindiging plaats. Maar dat wil niet zeggen dat er de komende jaren niet minder boeren komen. Naast de bestaande regelingen voor innovatie en bedrijfsverplaatsing komt er een nieuwe vrijwillige stoppersregeling. Het geheel van regelingen moet ervoor zorgen dat de continuïteit van de agrarische sector wordt gewaarborgd.
Voedselzekerheid heeft prioriteit
De begroting van het ministerie van LVVN (Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur) benoemt voedselzekerheid als een prioriteit en zet zich in voor een toekomst met verdienvermogen voor boeren, tuinders en vissers op een vitaal platteland.
Goed verdienmodel
Een goed verdienmodel is noodzakelijk en dat wordt gezien als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van ondernemers, overheid en ketenpartijen. Het kabinet helpt om nieuwe markten en verdienmodellen verder te ontwikkelen. Het blijft investeren om in 2040 een klimaatneutrale en economische glastuinbouwsector te bereiken. Het convenant van 2022 blijft hierbij leidend.
Geld voor agrarisch natuurbeheer
De natuur in Nederland moeten we behouden, waarbij er gekeken wordt naar wat echt werkt. Hierbij ziet het kabinet meer mogelijkheden om de boeren te belonen voor het leveren van ecosysteemdiensten en agrarische natuurbeheer.
Alternatief voor kritische depositiewaarde
Het stikstofbeleid gaat er anders uitzien. Het kabinet gaat sturen op de uitstoot in plaats van op de neerslag. Tevens is het plan om de kritische depositiewaarde te vervangen door een juridisch houdbaar alternatief. Dit is echter een complex traject met juridische risico’s en heeft tijd nodig.
Leefbaar, sociaal vitaal platteland
Het kabinet gaat werken met een andere manier voor een leefbaar en sociaaleconomisch vitaal landelijk gebied door samen met andere ministeries in te steken op brede welvaart. Samen met provincie en gemeente werken zij aan een plan om de PAS-melderproblematiek op te lossen. Het hoe is niet omschreven.
Overkoepelend grondbeleid
Grondmobiliteit is een kritische succesfactor voor een optimale structuur van landbouwgebieden met behoud van robuuste natuurgebieden. Hiervoor komt er in 2025 een overkoepelend grondbeleid waarbij ze streven naar landelijke regie.
Inzetten op kennis en innovatie
Kennis en Innovatie krijgen aandacht. LVVN wil daar een stimulerende en faciliterende rol spelen. Er komt onder andere een nieuw innovatieprogramma ‘Robots naar de boerenpratijk’. In 2025 worden drie tot zes experimenteerlocaties
gestart en er komt een nationaal platform voor de uitwisseling van direct toepasbare praktijkkennis.
Investeren in relatie
Als laatste willen we nog melden dat het kabinet flink gaat investeren in de relatie met maatschappelijk belanghebbenden, zodat het draagvlak verbetert en beleid in de praktijk ook gaat werken.
Meer weten?
Bekijk ook de andere artikelen over de uitkomsten van Prinsjesdag op de website van ABAB.
