Hoewel we allemaal als ondernemer wel weten dat het goed is voor een paard om genoeg buiten te staan, is het ook enorm belangrijk om op stal de ideale situatie te creëren. In dit artikel daarom meer informatie over de perfecte paardenstal wat betreft licht, ventilatie, stof, afmeting en ammoniak.
Bij de ideale paardenstal zie je misschien een hele mooie stal voor je met een luik en luxe houten planken, maar een optimale paardenstal heeft meer nodig.
Licht
Voldoende (dag)licht is belangrijk, zodat het paard de stal kan overzien. Maar licht heeft ook een grote invloed op de stofwisseling. Aanbevolen wordt om paarden bloot te stellen aan 80 lux voor ten minste 8 uur per dag wat overeenkomt met één lamp van 100 à 150 Watt per box. Dit kan je bewerkstelligen door voldoende ramen of lichtplaten te plaatsen en/of gebruik te maken van (daglicht)lampen.
Ventilatie
Er wordt niet altijd even goed over nagedacht, maar een goede ventilatie is cruciaal in een paardenstal. Alleen al als het gaat om het regelen van een optimale luchtvochtigheid. De luchtvochtigheid geeft informatie over of een stal droog of vochtig is. Bij een luchtvochtigheid boven de 80% is een stal te vochtig en wordt het voor een paard lastiger om overtollige lichaamswarmte kwijt te raken. Ook de kans op ademhalingsproblemen is groter en de bodem zal sneller nat worden. Maar ook een lage luchtvochtigheid onder de 60% is niet ideaal vanwege de droge en stoffige lucht die ook weer luchtwegproblemen kunnen veroorzaken. Een goede ventilatie is ook van belang om schadelijke gassen, stof en micro-organismen uit de stal te halen. De hoogte van de stal kan een belangrijke bijdrage leveren aan een goede ventilatie, maar ook luiken en deuren om de lucht in beweging te zetten. De meeste paardenstallen kunnen voldoen met natuurlijke ventilatie bijvoorbeeld een opening in de nok van het dak waar de warme lucht uit kan ontsnappen. Wel is het belangrijk om strategisch te denken over de ligging van ramen en deuren. Ventilatie betekent namelijk geen tocht. Je voorkomt tocht door de luiken of deuren maar aan één zijde van de stal (gedeeltelijk) te openen.
Stof
Zelfs met een goede ventilatie is stof bijna niet te voorkomen. Stof kan komen uit het hooi, bodembedekking, maar ook gewoon door zand. Het vervelende aan stof is dat dit vol zit met ziekteverwekkers die bijvoorbeeld ontstekingen in de luchtwegen kunnen veroorzaken. Ook in de buitenlucht tref je stof met ziekteverwekkers, maar in een binnenruimte is de concentratie ziekteverwekkers acht keer zo hoog. Paarden zijn heel gevoelig voor stof, zeker in combinatie met een slecht stalklimaat en hygiëne. Daarom is het niet slim om hooi of stro boven de stallen op te slaan. Opstrooien of vegen wanneer de paarden binnen staan is ook niet aan te bevelen. Een ideale stal is er dus een met zo weinig mogelijk stof.
Afmetingen
Inmiddels zijn er alweer een aantal jaar richtlijnen voor de afmetingen van boxen. Bij pony’s betekent dit stallen van (2 x stokmaat)2 als minimale vloeroppervlakte en bij paarden minimaal 10 m2. Voor sommige ondernemers is dit (vanwege bestaande bouw) lastig om aan te voldoen, maar deze afmetingen zijn natuurlijk niet zomaar opgesteld. In een onderzoek naar gedrag in stallen van ((2,5 x schofthoogte)2 m²) en in boxen van ((1,5 x schofthoogte)2 m²) bleek dat paarden in de eerste vaker en langer lagen. Ook gingen ze hier vaker in rollen, wat wordt beschouwd als lichaamsverzorging en teken van tevredenheid. De tijd waarin het paard rustte was dus groter, iets wat in verband staat met een fittere conditie.
Bodembedekking
Tijdens een Zwitsers onderzoek werd ontdekt dat het type bodembedekking wel degelijk bijdraagt aan de rust die een paard neemt. Hoe zachter het bedje, hoe vaker het paard daadwerkelijk gaat liggen. Zonder een zachte ondergrond gaat een paard zelden liggen. Om je paard een goede rust en dus herstelperiode te geven is het dus belangrijk om ze een goede ondergrond te bieden. Lees hierover meer in het artikel over een zacht bedje.
Ook blijkt uit een ander onderzoek dat paarden liever stro kiezen dan een ander materiaal om op te liggen, al blijft een droge en zachte ondergrond het voornaamste. Lees hier meer over in het artikel over stro of krullen.
Ammoniak
Hoewel paarden indirect zelf ammoniak produceren door de werking van bacteriën op urine en mest is dit wel een schadelijk gas voor paarden wat luchtwegproblemen kan veroorzaken. Wist je dat het voeren van een hoge concentratie in het voer het ammoniakgehalte in de stal kan verhogen? Maar ook hoge temperaturen en luchtvochtigheid laten het ammoniakgehalte stijgen. Het afvoeren van vocht, goede vocht-opneembare en droge bodembedekking, voldoende ventilatie en regelmatig uitmesten kunnen het gehalte in je stal doen verlagen.
Zicht
Het lijkt overbodig en is absoluut niet zoals traditionele stallen per se zijn ingericht, maar paarden voelen zich het beste op hun gemak in een stal als ze hun omgeving en soortgenoten kunnen zien. Denk aan tralies en luiken in de stal. Dit geldt ook wanneer ze eten of liggen. Lees hierover onder andere meer in dit artikel over verveling. Een dichte onderzijde heeft dus niet de voorkeur. Gelukkig zijn er steeds meer innovatieve stallen te verkrijgen en kan je vaak ook vrij eenvoudig een plank weghalen om voor wat meer zicht te zorgen.
Deze informatie in dit artikel is onderbouwd middels wetenschappelijke bronnen. Kijk voor meer achtergrondinformatie over het welzijn van je paard op www.paardenwelzijnscheck.nl.
Wil je tweemaandelijks op de hoogte gehouden worden over alles wat er in de hippische sector speelt? Sluit dan voor maar €44,50 per jaar (6 nummers) een abonnement af op de Hippische Ondernemer.
