Paardencoaching is een term die je steeds vaker voorbij ziet komen, maar waardoor zie je het vaker en wat houdt het precies in? Rick van de Berg geeft dagelijks leiding en coaching aan een groot team voor provincie Brabant en is daarnaast al ruim tien jaar coach met behulp van paarden. In dit artikel geeft hij vol passie antwoord op alle vragen.
Wat houdt paardencoaching in?
“Paardencoaching is eigenlijk een verkeerde term, want je coacht niet het paard maar je coacht mensen met behulp van paarden. Je zet het paard als middel in om mensen te helpen in hun persoonlijke ontwikkeling. Dit wordt met behulp van paarden gedaan doordat zij jouw lichaamstaal en gevoel haarfijn aanvoelen en hierop reageren. De reactie van het paard is eigenlijk een soort feedback, en die feedback gebruiken we binnen de coaching.”
Wat is de meerwaarde van paardencoaching voor ondernemers?
“Het zijn eigenlijk twee zaken, waarvan de eerste vooral gericht is op het verbeteren van je eigen effectiviteit en vaardigheden als ondernemer. Hierbij is het belangrijk om zowel successen als valkuilen te analyseren. Vaak worden hierbij patronen zichtbaar en wordt duidelijk waarom bepaalde handelingen steeds herhaald worden. De manier van werken en doen heeft je veel gebracht maar kan ook soms belemmerend werken. Dit aspect richt zich dus voornamelijk op de persoonlijke ontwikkeling van de ondernemer zelf.
Het tweede aspect betreft het werken in een team, vooral relevant voor ondernemers die medewerkers in dienst hebben of veel samenwerken met andere ondernemers. Hierbij ligt de focus op het verbeteren van leiderschapsvaardigheden, samenwerken en effectief teammanagement. Door hierop in te zetten, leer je als ondernemer hoe je je team beter kunt aansturen en motiveren. Beide aspecten kunnen aanzienlijk bijdragen aan de groei en ontwikkeling van de ondernemer.”
Wat doe je tijdens een coaching?
“Ik begin met het identificeren van de vraag die speelt bij de persoon of het team. Van daaruit voer ik met behulp van paarden enkele oefeningen uit. Een mooi voorbeeld is toen ik een tijdje geleden met een directeur van een grote bank werkte, die worstelde met situationeel leiderschap. Ik liet hem twee paarden kiezen, aangezien elk paard ook een uniek karakter heeft. Toen hij koos voor een groot zwart paard en een bruine E-pony op basis van hun uiterlijk, begon hij al met verkeerde aannames. Hij dacht namelijk dat de grote dominant zou zijn en de pony meegaand.
Tijdens een eenvoudige oefening merkte ik dat hij bij beide paarden hetzelfde deed. Terwijl zijn intentie was om zijn leiderschap aan te passen aan de behoefte van het paard. Het ene paard liep dan beter mee dan de ander, en kwam hij erachter dat de karakters van de paarden die hij uitkoos juist het tegenovergestelde waren van wat hij dacht.
Na de eerste oefening reflecteren we samen en confronteer ik de trainee met de eerste inzichten. Vervolgens geef ik meer informatie over hoe ze de reacties van een paard kunnen interpreteren aan de hand van signalen zoals orenspel, kaken, huidtrillingen en zwiepende staart. Daarna volgen meer oefeningen, wetende dat allebei de paarden anders reageren en dit dus bij beide anders aan moet pakken om de oefening te laten slagen. De kracht van paardencoaching is hierbij dat je mensen laat ervaren hoe het is om te kijken naar lichaamstaal en je te moeten aanpassen op elk paard. In de dagelijkse praktijk betekent dit dat je, je leiderschapsstijl aanpast aan de behoefte van je collega. Wanneer je uit ervaring leert blijft de boodschapt je beter bij dan wanneer je het in theorie uitgelegd krijgt.”
Hoe spiegelt een paard?
“Vaak kan je veel informatie halen uit de lichaamstaal van het paard die ik eerder benoemde. Maar in sommige gevallen zijn de signalen groter en sluit een paard zich volledig af. Het kan dan zijn dat hij zich van je weg keert, in een hoek gaat staan of juist rondjes gaat draaien en van je af gaat rennen. Veel mensen die met paarden werken zullen wel is eens gezegd hebben dat hun paard zijn dag niet heeft. Net zoals ouders dat met kinderen wel eens zeggen.
Vaak is dat op een dag dat je haast hebt of met je hoofd ergens anders zit. Paarden voelen dit net zoals kinderen aan en gaan in weerstand doordat ze geen tijd voor ze wordt genomen. Ze reflecteren eigenlijk wat jij op dat moment laat zien en reageren op een pure manier. Ook geef je vaak onbewust signalen af. Bijvoorbeeld bij een paard dat vaak schrikt. Zelf rijd je dan al op een hoek af met de gedachte dat je paard daar dadelijk gaat schrikken en dan zal dat ook gebeuren. Je kan je gevoel en emotie dus niet verbloemen bij paarden en dat maakt het zo fijn om ze te gebruiken tijdens het coachen.”
Je ziet steeds meer paardencoaches en er is meer vraag naar, waardoor komt dit?
“Niet alleen paardencoaches zie je meer, maar eigenlijk alle soorten coaches. Dit heeft er mee te maken dat de wereld om ons heen veel hectischer en sneller wordt. Je wordt aan alle kanten geprikkeld en de kunst is om selectief te zijn op alle informatie die je dagelijks krijgt via social media, Whatsapp of mail. Daarnaast is alles veel sneller geworden, vroeger deden we alles via de post en hadden we een vaste telefoon.
Tegenwoordig wordt er veel meer geregeld in een korte tijd. Daardoor wordt de balans tussen het continu aan staan en het ontspannen lastiger. Ik ben zelf ruim tien jaar geleden begonnen met paardencoaching en veel langer dan dat bestaat het vak nog niet. In die tijd was het nog pionieren. Daarna is het vak doorontwikkeld en is er wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Ondertussen zijn er steeds meer mensen die zich hierin hebben verdiept en het zijn gaan toepassen. Hiermee kunnen steeds meer mensen het coachen met paarden gaan ervaren!”