Wisselend weer: gesteggel met dekens
De wisselende temperaturen zorgen er automatisch voor dat paardeneigenaren met verschillende dekens in de weer gaan. Maar is dit ook nodig? En hoe ga je daar als professionele paardenhouder met veel paarden of klanten mee om?
Het is eigenlijk simpel, wanneer een paard het koud heeft dan leg je hem een deken op en als hij het warm heeft dan haal je hem weer af. Een paard met een wintervacht die al de hele winter zonder deken heeft gestaan kan je prima zonder laten staan, ook als het weer zo wisselt. De vacht reageert op het weer en zal dit blijven doen. Veranderingen aan de vacht zijn volgens professor Bob Coleman zowel licht- als temperatuurafhankelijk. De vacht past zich dus niet alleen aan wanneer het langer licht wordt, maar ook wanneer het weer verandert. Door enkel de kou zal je een paard niet snel zien rillen. De combinatie van kou en regen zorgt daar echter wel sneller voor. Voor paarden die zijn geschoren of dun in hun haar zitten is het een ander verhaal en deze moet je zeker een handje helpen. Het type deken is afhankelijk van de temperatuur, dikte van de vacht, huisvesting, wind, leeftijd en gezondheidsstatus. Bij de meeste dekens vind je een tabel met temperaturen en geschiktheid.
Wanneer moet de deken af?
Het is logisch om de deken af te doen wanneer het paard zweet, dit is een teken dat het paard oververhit is. Op koude dagen trekken paarden van nature naar het zonlicht om op te warmen. In dat geval zie je soms stoom aan de voorkant van de deken afkomen door de damp. Zodra de zon ondergaat worden deze paarden nat en koud en gaan ze rillen. Maar ook op warme dagen met koude nachten, waarbij de paarden onder dezelfde zware dekens blijven lopen is de kans op zweten groot. De deken is door de damp vochtig geworden waardoor paarden het juist sneller koud krijgen. Wanneer je wilt dat een deken je paard warm houdt, zorg er dan wel voor dat deze droog is. Op dagen dat de temperatuur schommelt kan je het beste kiezen voor een minder dikke deken, zodat het paard zijn temperatuur tot comfortniveau kan regelen door te bewegen of in de zon of op een beschutte plek te gaan staan. Als het paard onder een te dikke deken staat dan heeft hij vaak geen ander alternatief voor verkoeling dan zweten.
Gevoeligheid voor kou
De vacht van een paard werkt zo dat die omhoog gaat staan als een paard het koud heeft, zodat er lucht tussen de haren kan komen wat het paard isoleert en dus in feite warm houdt. Paarden die het echt koud hebben zullen gaan rillen, een reflex van de spieren om meer lichaamswarmte te genereren. Vooral geschoren paarden kunnen hierdoor behoorlijk afkoelen. Noorse onderzoekers hebben ontdekt dat de gevoeligheid van paarden voor kou individueel is. Ras, genetica, lichaamsconditie, vachttype, trainingsniveau, dieet, leeftijd en gezondheid dragen bij aan hoe paarden warmte verliezen en dus hoe mensen dat warmteverlies moeten beheren door middel van dekens, onderdak en voeding. Het management zou op elk individu moeten worden afgestemd en kan veranderen als een van bovenstaande factoren verandert. Ditzelfde onderzoek gaf aan dat warmbloeden meer lichaamswarmte verliezen dan koudbloeden.
Nieuwe technologieën
Het belangrijkste is dus dat de paarden niet nat worden onder hun deken en gelukkig spelen verschillende producenten daarop in door een stay dry voering te ontwikkelen bij hun dekens. Deze dekens hebben vaak een binnenvoering die op fleecestof lijkt, waarbij de buitenvoering van de deken het opgenomen vocht afvoert. Belangrijk is om dit niet te verwarren met een fleecedeken onder een winterdeken. In dit geval wordt het vocht namelijk niet afgevoerd en blijft het paard alsnog nat. De stay dry dekens hebben ook als voordeel dat ze geschikt zijn voor een grotere range aan temperaturen.
Voor ondernemers
Nu weten we dus wanneer een paard het te warm of te koud heeft, maar hoe speel je daarop in als professioneel paardenhouder? Natuurlijk wil je het welzijn waarborgen en ervoor zorgen dat ieder paard een comfortabele temperatuur heeft, maar je wilt ook niet de hele dag bezig zijn met het verwisselen van dekens. Nu kan een goed geïsoleerde stal met een temperatuur die zo gelijk mogelijk blijft al een groot voordeel behalen op dit vlak. Door de gelijke omstandigheden kan je het gesteggel met dekens overlaten aan individuele eigenaren of kan je bij de eigen (manege)paarden op gevoel dekens wisselen. Belangrijk om in de gaten te houden is dat de paarden niet nat zijn onder hun deken of staan te rillen. Dan moet je actie ondernemen, maar in de rest van de gevallen kan je gerust zijn wat de dekenkwestie betreft. Als ondernemer hoef je dus zeker niet de hele dag met dekens te gaan hollen. Wel kan het een mogelijkheid zijn om een dekenservice aan te bieden aan de klanten om vooral deze te voorzien in hun wensen.
