Een stalbrand is de grootste nachtmerrie van elke paardenhouder. De impact van een brand is vaak zeer ingrijpend, zowel emotioneel als economisch. Een brandveilige stal is daarom van groot belang. Johan de Vries, bevelvoerder van Brandweer Gelderland, geeft tips wat je preventief kan doen om stalbrand te voorkomen en wat nodig is zodat de brandweer het beste hun werk kan uitvoeren als er toch brand is uitgebroken.
PREVENTIEVE MAATREGELEN:
Tip 1: Zorg dat gebouwen netjes en opgeruimd zijn. Brandweer kan zich minder makkelijk bewegen door een pand als stalgangen niet opgeruimd zijn. Dit heeft een vertragend effect op een (eventuele) redding. Verwijder stof en spinnenwebben om het risico op brand te verkleinen.
Tip 2: Zorg dat het erf netjes en opgeruimd is, zodat de brandweer het bedrijf goed kan bereiken en er voldoende ruimte is om te handelen. Zorg dat er een vaste opslagplaats is voor kruiwagens en machines zodat deze niet in de weg staan.
Tip 3: Laat de elektra op je bedrijf met regelmaat controleren. Dit is wettelijk verplicht.
Tip 4: Stel een rookverbod in voor de stallen, opslag en directe omgeving.
Tip 5: Maak een plattegrond waarop wordt weergegeven waar halsters hangen, waar hooi- en strobalen staan, welk type paard er in welke stal staat, welke paarden niet benaderbaar zijn en hoe de stal eruitziet. Mocht je als ondernemer in paniek raken en het niet goed kunnen uitleggen, dan heeft de brandweer veel aan deze plattegrond. Zorg ervoor dat de plattegrond ook buiten het gebouw te vinden is.
Tip 6: Overweeg een bluswatervoorziening op je bedrijf aan te leggen. Zorg ervoor dat deze niet geblokkeerd wordt door bijvoorbeeld een tractor.
Tip 7: Controleer met regelmaat de aanwezig blusmiddelen. Zijn ze nog goed bereikbaar en bruikbaar?
Tip 8: Zet landbouwmachines niet in dezelfde stal als waar de paarden staan, of het ruwvoer en stro opgeslagen staat, maar buiten of in een aparte schuur.
Tip 9: Laat je zonnepanelen altijd door een gespecialiseerd bedrijf installeren. De problemen met zonnepanelen ontstaan vaak door slechte installatie.
Tip 10: Controleer regelmatig je verzekeringen voor de dekking bij brand. Let op of opruimingskosten van eventuele zonnepanelen daarin gedekt worden.
Tip 11: Organiseer een brandoefening op het eigen bedrijf met je personeel en vrijwilligers. Oefen de noodhalsterprocedure voor een snelle evacuatie.
TIJDENS EEN BRAND:
Tip 1: Ontruim niet zelf en alarmeer zo snel mogelijk de hulpdiensten via 112.
Tip 2: Zorg ervoor dat je als ondernemer de brandweer ontvangt en te woord staat. Zorg dat je de plattegrond van de gebouwen paraat hebt. Vertel de brandweer over welke type paarden (bv hengsten of veulens) er op stal staan en licht ze in over speciale sloten of deuren.
Tip 3: Ga niet de stal in bij rookontwikkeling. Een mens kan maximaal 30 seconden zijn adem inhouden tijdens het lopen en zoeken. In 30 seconden red je geen paard.
Tip 4: Zorg voor een estafettesysteem voor het aanpakken van paarden zodra zij door de brandweer gered zijn. Dit is het meest efficiënt omdat iedereen zo kort mogelijk hoeft te lopen.
BERT DERKS (MANEGE PRINSENBANKHOEVE): “BRENG ALLE MOGELIJK SCENARIO’S IN KAART”
“Ik ben vroeger brandweerman geweest en heb deze ervaring en kennis altijd meegenomen tijdens het werken op mijn bedrijf. Elke dag ben ik bezig met de veiligheid en brandpreventiemaatregelen omdat ik persoonlijk de gevolgen van een brand heb gezien. Een simpel voorbeeld waar ik altijd op let: plaats nooit een afvalcontainer tegen een gebouw, gezien het risico dat rokers een peuk in de container kunnen gooien. Wij hebben op ons bedrijf ook verschillende brandoefeningen gedaan voor onszelf en om de brandweer te laten oefenen met paarden. Het is moeilijk om de situatie volledig na te bootsen, maar het is belangrijk om alle mogelijke scenario’s in kaart te brengen. Men is altijd afhankelijk van factoren die niet kunnen worden getraind, zoals windrichting en de plaats van de brand en rookontwikkeling.
Desondanks kan tijdens een brandoefening gekeken worden welke maatregelen je kan nemen voor een veiligere basis. Het is prettig dat deskundigen met je meekijken, aangezien je zelf niet altijd alles kunt waarnemen. Als laatste wil ik meegeven dat hooibroei een veelvoorkomende oorzaak van een stalbrand is. Als je hooi onder een dak opslaat, bespreek dit met je verzekering. Bij sommige verzekeraars kun je de temperatuur van hooi of stro gratis laten controleren. Op die manier kan worden bepaald wanneer hooi of stro potentieel kan ontbranden.”
ORGANISEER EEN BRANDOEFENING OP JE BEDRIJF
Het is niet mogelijk om een brand 100% te voorkomen. Daarom is het verstandig om regelmatig een brandoefening te organiseren voor jou en je medewerkers. Organiseer zo’n brandoefening met de lokale brandweer, zodat iedereen in een noodsituatie weet hoe ze moeten handelen. Als ondernemer krijg je dan ook inzicht in de verbeterpunten van jouw bedrijf. Het is ook prettig voor de brandweer om te weten hoe jouw bedrijf in elkaar zit, hoe jouw stallen geopend kunnen worden en hoe zij het beste met de dieren kunnen omgaan.
